همین تازگیا، خداوند به یکی از اقوام ما پسری عطا کرد که اسمش رو گذاشتهن «امیرعلی». اسم تکبرادر بزرگِ همین کوچولوی تازه از راه رسیده هم «امیرمحمد» هستش. توی یکی از فامیلهای نزدیک دیگهمون هم اسم بچهشون ـ که الآن یکی ـ دو سالشه ـ رو گذاشتند «امیرحسین».
بعد از مدتها، امروز تصمیم میگیرم دوباره اکتیو شم. نه اینکه روزهای قبل پیِ کاروبارم اصلا نرفته باشم؛ نه! اما امروز خواستم کارهای مجموعۀ تحقیقاتی و درسهام رو شروع کنم.
اومدهام توی ساختمان تحقیقات. نگاهی به تختههای وایتبرد و تابلوهای اعلانات میاندازم. پُرند از تبریک و شوخیهای مختلف؛ بچهها عقد بستنم رو به روشهای مختلف تبریک گفتهن. تقریبا هیچکدومشون از قضایای اخیر اطلاع ندارند و فقط از خبری که بهشون رسیده خوشحالند.
لپتاپمو میذارم روی میز و بعد از ماهها ایمیل خصوصیم رو چک میکنم. چیز خاصی توش نیست، جز چهل و خوردهای ایمیل از فیسبوک! «آیا شما آقای ایکس را میشناسید؟ آیا شما خانم ایگرگ را میشناسید؟» نمیدونم چطوری باید غیرفعالش کنم. توی دلم میگم نه نمیشناسم و نمیخوام هم بشناسم. راه غیر فعال کردنش رو رفتم یه بار اما غیرفعال نشد. اهمیتی هم نداره. من که نه وارد این ایمیل میشم و نه توی فیسبوک فعالیتی دارم.
میام سراغ وبلاگ. گفتم بذار خودشو باز کنم ببینم از دید خوانندهها چطوریه؟
نگاه کردم دیدم گردِ غم پاشیدهن به درودیوارش انگار! نگاه به بایگانی و تاریخ پستها میندازم: از خرداد 92، سیر نزولی تعداد پستها شروع شده و توی پاییز و زمستون مطالب انگشتشمارند. میام پایینتر و سالهای قبل رو نگاه میکنم. جالبه! این دستکشیدن از نوشتن، بیسابقه است.
استادمون میگفت! «بیسابقه است! یه آقا! من شما رو از طلبههای فعّال و درسخون حساب میکردم. فعّالیت و اشتهای علمی شما خیلی بیشتر از حدّ معمول کلاسهای ما بود. ما همیشه باید دنبال شما میدویدیم که جلوی فعالیتهای علمی و درس و بحثهای خارج از مجموعهتون رو بگیریم و کنترل کنیم! اما امسال شما کارهای اصلی و دروس اساسی خودتون رو هم ول کردید! توی سه ماهۀ اوّل سال حتی یک جلسه هم سر فلان کلاس حاضر نشدید! چی شده؟ من رو مثل برادر خودتون بدونید!»
تکیه میدم به صندلی چرخدار، تا جایی که میشه تکیهگاه رو عقب میبرم. کمرم! یه ماهه ورزش نرفتهم. نگاه میکنم به فایلها و قفسههای کنار دستم که توی کمد چیده شدهن: قفسه های اولویت اول و اولویت دوم و اولویت سوم: همه پُرند. چقدره که نبودهم؟ نمیدونم. کجا بودهم؟ نمیدونم! این روزهای من صرف چی شده؟ نمیدونم!
دیروز اومدم یه سری بزنم. محمود رو دیدم. از یه طریقی فهمیده بود که مشکلم چیه. یه جورایی لو رفتیم دیگه! خیلی ناراحت و دمغ بود. دمق؟ یا دمغ؟ به تیپ «دمغ» بیشتر میخوره «دمغ» باشه. اون محمودِ شرّی که آروم و قرار نداشت و آرزوهای بزرگ توی مغزش بود و یه بند دم از پیشرفت و ایده و اینا میزد، ولو بود کف اتاق و به سقف نگاه میکرد. همیشه موقع فکرهای بزرگ و و دغدغههاش، کف اتاق راه میره و تشویش تزریق میکنه به محیط. و همیشه توی این حالت ازش میپرسم: میخ داره؟!
با وضعیت الآنش که مقایسه کردم خندهم گرفت. گفتم: چرا پنچری پسر؟
لبهاشو برام یه وری میکنه. یعنی نمیدونم!
گفتم من میدونم! از منه! نگاهشو از سقف برمیداره و از پنجرههای بزرگ اتاق خیره میشه به آسمون. انگار نگاهش به نوعی تاییدِ حرفمو همراه خودش داره.
ادامه دادم: راجع به ظروف مرتبطه چیزی شنیدی؟ به روح و اتحادش اعتقاد داری؟
نمیخنده. تایید میکنه.
تذکر دادم: ماها دیگه نمیتونیم و نباید ناراحت باشیم. ناراحتی و بدحالی ما، گناه و خیرهسری ما، روی همهمون اثر میذاره؛ هرکجا که باشیم. چه بسا کسی اون طرف دنیا با ما یکدل و همسُفره است، اما ما نمیشناسیمش و این بدحالی توی او تأثیر بذاره.
دیروز پریروزها بعدازظهر پشت فرمون بودم، یکدفعه دیدم حالم بد شد! خیلی خیلی حالم بد شد و ناراحت شدم. موبایلو برداشتم و همونطوری که پشت فرمون بودم، مسیج صوتی فرستادم: سلام! حالتون خوبه؟ دارید چکار میکنید آقا؟ اثرش اینجا اومده! حالتون خوب نیست؟
جواب نداد.
حضوری رفتم در خونهشون. توی تاریکی کوچه نشسته بودیم توی ماشین. گفتم: حالتون خوب نیست؟ طفره رفت. اصرار کردم. لبخند تلخی زد و گفت آره! بعدازظهر یه اتفاقی برام افتاد...
ساعتشو پرسیدم، دیدم دقیقا همون موقع بوده. کشک که نیست عزیز دلم! رفاقته! دیدید توی این استخرها، آدمهایی که خالکوبی دارند رو راه نمیدن؟ یکی که مریض باشه، همه رو ممکنه مریض کنه... فقط در یک صورت اشکالی نداره و اونم اینه که توی «دریا» شنا کنند! اون وقته که خالکوبی و بیماری و نجاست هم داشته باشند، مشکلی نیست... فتأمّل!
یکشنبه
8جمادی
1435
توجه: به نظرم خواندن این متن قدیمی و منتشرنشده، برای خواننده فایده ندارد.
نشستهم به تسویهی حساب و کتابهام. تازگی یادم افتاده یه سری نماز قضا دارم از نوجوونی! تقریبا همهش نماز صبحه. یکی دو تا هم روزه هست که باید ترتیبشو بدم.
دارم قرضهامو میدم. اون شب نشستم و بالاخره بعد مدتها، لیست دقیق تراکنشهای جلسه رو درآوردم. دو میلیون و چهارصد هزار تومن تقریبا باید جابجا بشه تا حسابها درست از آب دربیاد. خیلی میترسم اجلم برسه و قرضهامو نداده از دنیا برم. سرجمع الآن حدود پنج میلیون به گردنمه.
هفتهی پیش خیلی صحیح و سالم داشتم کارمو میکردم که یکدفعه ـ واقعا یکدفعه!ـ لرز گرفتم. چسبیدم به بخاری، اما فایده نداشت. پتو و متکا رو آوردم و خزیدم زیرش. چشم به هم گذاشتم دیدهم مریض شدهم. تا حالا نشده بود که توی یه شب، دو بار سرُم بزنم، که زدم! چند روزی طول کشید تا خوب شدم و هنوز پسلرزههای بیحالی همراهم هست. جز یه روزش که یه کم بهتر شده بودم، تقریبا بقیهی روزها ذکرهام قضا شد. فقط به خوندن نمازها بسنده میکردم. (1)
همین که مریض شدم و اینطور فاصله افتاد بین اذکارم، حالم بد شد. هجوم تصاویر، خیلی اذیتم میکنه.
شب جمعه، تلاش میکردم بخوابم. ساعت از نیمه گذشته بود. اذکار خواب رو خوندم و چشم روی هم گذاشتم... پشت سر هم تصویر میومد جلوی چشمم... یه شیخی بود توی آتیش میسوخت... هرچی تصاویر رو با ذکر دفع میکردم، باز تصویر بعدی میومد. یه شیخ پیر دیگه بود. قیافهی موجهی داشت... یه موجی از آتیش میومد و دربرمیگرفتش...
یه طلبهای بود که مشغول امور مردمداری شده بود، اما صلاحیتشو نداشت. خودسازی نکرده بود و شروع کرده بود به ساخت بقیه... یه دریای آتیش بود... قیر داغ بود انگار. تا سینه توی اون دریا بود و دستهاش رو بالا آورده بود به کمکخواهی... کسی دستگیرش نبود...در عین اینکه دستاشو آورده بود بالا که کمکش کنند، مغرور بود! هنوز فرعون بود. یعنی در ظاهر کمک میخواست اما کمک قبول نمیکرد! آتیش نابودش کرد...
اعصابم میریخت به هم از دیدن این چیزها... تصاویری که هیچ ارادهی بر دفعش نداشتم و اعصابم از این هم بیشتر خطخطی میشد انگار.
هجوم معانی هم خیلی به قلبم زیاد شده و فکرم جامده. با نظر لطف خدا حالا شکر خدا خیلی بهترم؛ اواخر هفتهی قبل و اوایل این هفته که افتضاح بود.
دو سه روزی ذکرهام که تعطیل میشه اینطوری میشم.
داشتم با خودم فکر میکردم این حالت، حالت خاصی نیست؛ حالت سابق خودمه قبل از این که ذکر شروع کنم! و بعد برام چقدر پذیرشش سخته که قبلا من در یک همچنین شرایطی بودهم و الآن کجا هستم...
و باز ناراحتم میکنه که به همین نسبت، من کجاها میتونستهم باشم که نیستم! و پیشرفت نکردهم به اون منازل...
هجوم این افکار خیلی داغونم کرده...
چند روزیه لایهی ضخیمی صحن دلم رو دو قسمت کرده: اندرونی، بیرونی.
این قبلا هم بود، اما الآن دیگه بین این دو تا حالت خیلی فرقه. وقتی با بقیه هستم خیلی شاد و شنگول نشون میدم خودمو، اما خودم خوب میدونم این خندهها یه جور دیگه شدهن. اما وقتی تنهام...
دارم فکر میکنم به حوصلههایی که قبلا داشتهم و الآن دیگه اون حالات برای من از دست رفتهن.
حال پیگیری و پرداخت به یکسری از امور مادی نیست برام... اما نمیشه این رو به اطرافیان فهموند. بعضی موقعها هم که کاری میکنم، مِن باب ور رفتن با دنیاست، نه لذت بردن! مث کسی که قصد نداره غذا رو بخوره و فقط از سر بیحوصلگی غذاها رو قاشق میزنه و بالا پایین میکنه.
مگر دست صاحب ولایت بگیره. گردنهی خطرناکیه. من باید سریع از این منزل گذر کنم. هوای اینجا داره منو خفه میکنه.
حالا تصور کن با این حال و هوا، خونواده دارن فشار میارن که ازدواج کنم و من چند وقتیه سکوت کردهم. حقیقتا کشش ندارم... یا اللـه.
سه شنبه
ده ربیع
1434
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. امسال بار دومی بود که اینطوری میشدم. بار قبلش شب قدر بود. شب بیست و سوم! وقتی که همه در تکاپو بودند برن مراسم احیا. ظرف مدت خیلی کوتاهی تب و لرز کردم همراه با حالت تهوع. گلاب به روتون تا سحر بالا میآوردم.
قصد کردم حالا که نمیتونم برم مجلس، خودم تنهایی قرآن به سر بگیرم. خیلی حالم خراب بود... بدنم خیسِ خیس میشد از عرق سردی که به بدنم مینشست... و وقتی نزدیک سحر بالا آوردنم قطع شد، خوابم برد... نشد! قرآن به سر نگرفته خوابم برد...
یادم هست فقط یه "صلی اللـه علیک یا أباعبداللـه" دادم.
بعدها یه بزرگی رو دیدم. شنیده بود که شب بیست و سوم اینطوری شدهم. میفرمود: "در تب اسراری هست!"
* تیتر از دیوان کبیر مولانا.
یک. وایساده بودم نماز، اون بندهی خدا هم ـ بدون توجه به اینکه من نماز میخونم ـ با من حرف میزد!! و بعد از نماز خیلی جدی و با تشر میپرسید: فهمیدی چی گفتم یا نه؟!
این مطلب طولانیه
شاید حدودا هفده ـ هجده سالم بود که توی مسابقات کامپیوتر استان قم رتبهی دوم رو آوردم و توی مسابقات منطقهای (بین استانهای تهران ـ قم ـ مرکزی ـ قزوین ـ همدان) هم اول شدم. فکر کنم رتبههای اول و دوم هر منطقه راه پیدا میکردند به مسابقات کشوری. اون سال از خوششانسی ما مسابقات کشوری افتاده بود مشهد.
برای امروز یه چک داشتم و از دو سه روز قبل هرچی فکر کردم چه کنم که این چک پاس بشه، راهی به ذهنم نرسید. از دوستان نزدیکی هم که میشناختم، طلب قرض کردم، اما همه دستشون مث من خالی بود. یه مبلغی از کسی طلب داشتم و او هم به من چک داده بود، ولی برای هفتهی بعد. مونده بودم این فاصله رو چطوری پر کنم؟ چطوری نذارم چکم برگشت بخوره؟
خلاصه... امروز از ساعت ده صبح، هر راهی و هرکسی که احتمال میدادم پول داشته باشه رو سراغ گرفتم. اون کسی که چک دستش بود، اهل مدارا و آبروداری نبود و همین منو عصبی میکرد. حتی به کسی که تا حالا اصلا رابطهی مالی باهاش نداشتم هم رو انداختم و گفتم اگه بتونه پاسِش کنه، من قول میدم تا امشب یا فردا جورش کنم؛ که نشد.
ساعت اداری تقریبا تموم شده بود و عملاً صاحب چک از اینکه بخواد امروز بره پولش رو نقد کنه صرف نظر کرد. اما باز من قول داده بودم تا پایان وقت اداری هر طور شده مبلغ رو بریزم. نزدیک ساعت دو شد و من که بعد از چند ساعت تماس و راه رفتن و از این بانک به اون بانک شدن توی خیابونهای قم کلافه شده بودم، توی کوچهپسکوچههای نزدیک حرم حضرت معصومه سلام اللـه علیها، چشمم به گنبدش افتاد. یادم افتاد که چند وقته مفصل نرفتهم زیارت. یادم افتاد که چند وقته دل ندادهم و نرفتهم اونجا درد دل کنم. علیرغم تمام مشکلات و غصههایی که این چند وقته خیلی سنگین شده، نتونستم برم حرم. یه لحظه انگار یه چیزی توی دلم تکون خورد: فلانی! نکنه بیوفایی به حضرت معصومه تو رو به این روز انداخته؟ تویی که ایشون رو «مادر» خطاب میکنی، چرا حاجتت رو از خودش...
با حرم فاصلهای نداشتم؛ بلافاصله رو کردم: السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر! السلام علیک یا أخت الرّضا! بیبی جان شما به بیوفایی من نگاه نکنید! کارم گیر افتاده و این روزها خیلی کلافهام... یه عنایتی کنید این قضیه به خوبی و خوشی تموم بشه...
نمیدونم... شاید دو دقیقه از این حرفها نگذشته بود که موبایلم زنگ خورد. کسی که اصلا فکرشم نمیکردم: یکی از اساتید اخلاق و منبریهای تهران بود. گفت: سلام علیکم!
ـ سلام علیکم حاجآقا!
ـ حال شما؟ چه خبر؟ حال و احوال؟ کجایید؟ کمپیدا شدید!
ـ کمسعادتم!
ـ شنیدم پوللازم شدی! تا کِی میخوای؟
ـ هرچی زودتر بهتر. تا پایان وقت اداری نیاز دارم.
ـ بده شماره کارتت رو.
ـ شصت و یک صفر چهار...
ـ فقط به شرطی که زن بگیریها! اینطوری فایده نداره!!
...
میخوام بگم برای ما ساکنین قم، همیشه وقتی گره کور میشه، وقتی به مو میرسه و میخواد قطع بشه، وقتی کاسهی صبر در شرف لبریز شدنه، یه جا ملجأ و مأوی و پناهگاه ماست. فرقی نمیکنه چی بخوایم، فرقی نمیکنه حاجتمون چی باشه، از کم و کسری مالیِ دنیوی بگیر تا مشکلات بزرگ معنوی، یه جاست که میریم و بار مشکلاتمون رو در عتبهی مقدسهش فرود مییاریم. دوستانم این جمله رو بارها از من شنیدهند: دختر موسی بن جعفر هیچگاه ازدواج نکرد، اما سالهاست شیعههای بیپناه رو خیلی خوب مادری میکنه. بیجهت نیست اینجا آشیانهی آل محمد لقب گرفته!
یکـ شنبه
دوم ذی القعدة
1434
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* بگیر از من جهانم را، ولی بانو حرم را نه!
تمام جاده ها آری، خیابان ارم را نه!/ شاعر؟
توضیح: ارم، اسم خیابونی در ضلع شرقی حرم مطهر هست.
یک.
دو ماهی هست که با چند نفر از دوستان صمیمی، یه کلاس درس جدید ـ که ربطی به علوم حوزوی نداره ـ گرفتیم. جمعیت کلاس بین پونزده تا بیست نفره و هفتهای دو سه روز برگذار میشه. یکی از کسانی که با ما شرکت میکنه، حدودا سی سالشه و آدم نسبتا با سوادیه. از روز اولی که این آقا رو دیدم، ازش خوشم نیومد. مدتی که گذشت، با اینکه هیچ بیادبی و مسئلهی خلافی ازش ندیدم، این سردی بیشتر شد و نسبت بهش حس بدی پیدا کردم؛ تا هفتهی قبل که سر کلاس نشسته بودیم، از در اومد تو و سلاموعلیک گرمی با من کرد، ولی دیدم اصلا نمیتونم این بندهی خدا رو تحمل کنم! خیلی سنگین و کدر، و در عین اطلاعات و معلوماتش، بیروح و خستهکننده بود. خلاصه... اون جلسه گذشت، با دوستان از کلاس اومدیم بیرون و سوار ماشین شدیم. من بدون اینکه به رفقا حرفی بزنم، توی مسیر با خودم فکر میکردم که من چرا از این بدم میاد؟ آخه بالاخره ما حق نداریم بیدلیل از کسی متنفر باشیم. سوءظن، تنفر، انزجار و امثال اینها، از نظر مذهب ما دلیل میخواد؛ و اگر من بیدلیل از کسی بدم بیاد، یعنی دلم بیماره. هرچی بالا پایین کردم، اطراف قضیه رو بررسی کردم، به نتیجهای نرسیدم. اتفاقا اون روز یه بحثی رو سر کلاس مطرح کرده بود که من و یکی از دوستان مخالفش بودیم. صحبت رو راجع بهش باز کردم و به سید گفتم: دیدی سر کلاس این بندهی خدا چی میگفت؟
سید نه گذاشت و نه برداشت، گفت: راستی میدونی این بندهی خدا سنّیمذهبه؟
باورم نمیشد! چون اصلا به تیپ و قیافهش نمیخورد. گفتم: جدی میگی؟! نه بابا! ای خدا خیرت بده من کلی وقته دارم خودمو میخورم و فکر میکنم که چرا سیممون وصل نیست! پس مشکل از گیرنده نیست، فرستنده خرابه!
دو.
مدتی قبل رفته بودم شیرینی بخرم. صاحب قنادی رو تا حالا ندیده بودم. همین صحبتهای عادی خرید و فروش رو که انجام میدادیم، دیدم عجب آدم باحالی! نمیدونم تا حالا امتحان کردید یا نه؟ با بعضیها که حرف میزنید انگار توی آسمونا دارید پرواز میکنید! اینم اینطوری بود. خریدم تموم شد و برگشتم خونه. بهقدری برام جالب بود که برای مادرم تعریف کردم که یه آقایی رو امروز دیدم و نمیدونم چرا حس کردم خاص بود، بدون اینکه تیپ و ظاهرش با مردم فرق کنه.
چند هفتهی بعد، رفته بودم منزل استاد و در کمال تعجب دیدم این بندهی خدا هم اونجاست! عجب! باهاش که صحبت کردم فهمیدم دو سه سالی هست شاگرد سلوکی استاد ماست، و تازگی، به خاطر عشقش به استاد، شهر و دیارش رو ول کرده و اومده قم.
سه.
از این قبیل وقایع برای همهمون هم اتفاق افتاده و اگه چشم بگردونیم به وفور مثالهاش رو پیدا میکنیم. اما اینطور نیست که خیال کنیم اینها یک توهمات و تخیلاتیه که واقعیتی پشتش نیست. نه! بر اثبات این مسئله، برهانهای عقلی محکمی وجود داره، سوای اینکه در آثار اهلبیت علیهم السلام هم شواهدی به چشم میخوره؛ این روایت حیرتانگیز رو بخونید. (خطی که شاهد مثال ماست رو رنگ قرمز کردهام.)
دَخَلَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُلْجَمٍ [لَعَنَهُ اللَّهُ] عَلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ [علیه السلام] فِی وَفْدِ مِصْرَ الَّذِی أَوْفَدَهُمْ مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی بَکْرٍ [رحمة اللـه علیه] وَ مَعَهُ کِتَابُ الْوَفْدِ.
عبد الرّحمن بن ملجم مرادى (قاتل امیرالمؤمنین علیه السلام) با جماعتى از مسافرین و وافدین مصر در کوفه بر امیرالمؤمنین علی علیه السلام وارد شد، و آنها را محمّد بن أبىبکر (رحمة اللـه علیه) فرستاده، و نامهی معرّفى آن مسافرین و وافدین در دست عبدالرّحمن بود.
فَلَمَّا مَرَّ بِاسْمِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُلْجَمٍ، قَالَ: أَنْتَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ؟ لَعَنَ اللَّهُ عَبْدَ الرَّحْمَنِ!
(چون آن حضرت نامه را قرائت میکرد و) چون مرورش به نام عبد الرّحمن بن ملجم افتاد، فرمود: تو عبد الرّحمانى؟ خدا لعنت کند عبدالرّحمن را!
قَالَ: نَعَمْ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ! أَمَا وَ اللَّهِ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنِّی لَأُحِبُّکَ!
عرض کرد: بلى اى امیر مؤمنان! من عبد الرّحمن هستم!
سوگند به خدا اى أمیرمؤمنان من تو را دوست دارم!
قَالَ: کَذَبْتَ وَ اللَّهِ مَا تُحِبُّنِی (ثَلَاثاً).
حضرت فرمود: سوگند به خدا که مرا دوست ندارى! حضرت این عبارت را سه بار تکرار کردند.
قَالَ: یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَحْلِفُ ثَلَاثَةَ أَیْمَانٍ أَنِّی أُحِبُّکَ وَ أَنْتَ تَحْلِفُ ثَلَاثَةَ أَیْمَانٍ أَنِّی لَا أُحِبُّکَ؟!
ابن ملجم گفت: اى امیرمؤمنان! من سه بار سوگند میخورم که تو را دوست دارم و تو هم سه مرتبه سوگند یاد میکنى که من تو را دوست ندارم؟
قَالَ: وَیْلَکَ (أَوْ وَیْحَکَ) إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْأَرْوَاحَ قَبْلَ الْأَبْدَانِ بِأَلْفَیْ عَامٍ فَأَسْکَنَهَا الْهَوَاءَ.
حضرت فرمود: واى بر تو! خداوند ارواح را دو هزار سال قبل از اجساد خلق کرده است، و قبل از خلق اجساد، ارواح را در هوا مسکن داده است.
فَمَا تَعَارَفَ مِنْهَا هُنَالِکَ ائْتَلَفَ فِی الدُّنْیَا وَ مَا تَنَاکَرَ مِنْهَا اخْتَلَفَ فِی الدُّنْیَا وَ إِنَّ رُوحِی لَا تَعْرِفُ رُوحَکَ!
آن ارواحى که در آنجا با هم آشنا بودند در دنیا هم با هم انس و الفت دارند، و آن ارواحى که در آنجا از هم بیگانه بودند در اینجا هم اختلاف دارند؛ و روح من روح تو را اصلًا نمىشناسد!
فَلَمَّا وَلَّى قَالَ: إِذَا سَرَّکُمْ أَنْ تَنْظُرُوا إِلَى قَاتِلِی فَانْظُرُوا إِلَى هَذَا.
و چون ابن ملجم بیرون رفت حضرت فرمود: اگر دوست دارید قاتل مرا ببینید، او را ببینید.
قَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ أَوَ لَا تَقْتُلُهُ أَوْ قَالَ نَقْتُلُهُ؟!
بعضى از مردم گفتند: آیا او را نمىکشى؟ یا آیا ما او را نکشیم؟
فَقَالَ: مَنْ أَعْجَبُ مِنْ هَذَا تَأْمُرُونِّی أَنْ أَقْتُلَ قَاتِلِی.*
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: سخن از این کلام شما شگفت انگیزتر نیست؛ آیا شما مرا امر مىکنید که قاتل خود را بکشم؟!
نیمه شب شنبه
شانزدهم شوال
1434
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*بصائرالدرجات، ج1، ص89.
تیتر از ابتدای دفتر دوم مثنوی معنوی.
طبقهی پایین ِ ساختمون تحقیقات، خونهی یکی از رفقاست که دختر کوچیکش همیشه دوست داره پیش ما باشه. یه دختر خوشگل و نمکی و شیرینزبون حدوداً پنج ساله، و البته خیلی خیلی شیطون و پرحرف!
باباش میگه: "وقتی میاد بالا، در رو روش باز نکنید". بعد رو به خودش میگفت: "بابا جان! اینا کار دارند تو میای مزاحم اینا میشی!"
غیر از وقتهایی که راهش میدادیم، یکی دو باری هم اتفاق افتاد که در میزد و ما دستمون بند بود و میدونستیم اگه این وروجک بیاد تو اذیت میکنه، در رو باز نمیکردیم!
یه روز که ما تازه نماز ظهرمون رو خونده بودیم و هنوز مشغول تسبیحات بودیم، اومد در زد. اولش نمیخواستیم در رو باز کنیم. یه چند باری دستش رو کوبید به در و بعد شروع کرد به بلبلزبونی و مظلومنمایی. به خاطر بسته بودن در، با اینکه بلند صحبت میکرد اما صداش خیلی ضعیف میرسید: "عمو جون در رو باز کن! تو رو خدا در رو باز کنید! من فقققققط پنج دقیقه میمونم و میرم! باور کنید اذیت نمیکنم!"
و بعد چند لحظه سکوت کرد. دوباره در زد و ادامه داد: "عمو جون! در رو باز کنید! من یه چیزی براتون آوردهم با هم بخوریم! عمو جوووون!" و بعد به اسم صدامون زد: "آقا فلان! آقای فلانی!"
به اینجا که رسید، نمیدونم چه حالی، چه سوزی، چه حرارتی توی حرفهای این دختر بود که... اشاره کردم به محمود: "برو در رو باز کن".
سجادهمو برداشتم و رفتم توی اتاق کتابها. در رو بستم و... از صدای این دختر تنم داشت میلرزید. همین الآن که یادش میافتم بغضم میگیره. یادمه قفسهی کتابها تار شد و افتادم به سجده و بیاختیار زار زدم.
از دلم میگذشت که: خدایا! یه عمره ما در ِ خونهت نشستهیم! یه عمره ما داریم در این خونه رو میزنیم؛ نکنه دست رد به سینهمون بزنی و راهمون ندیها! نکنه ناامیدمون کنی! ما به تو امیدها داریم!* ما به تو دلها بستیم. ما با دیدن قدرت و حلم و کرم و فضل و بزرگمنشی و غفرانت، طمّاع شدیم! به تو دل بستهیم و از تو "میخوایم"، مبادا به ما ندی! مبادا ما رو به خودت ملحق نکنی! مبادا ما رو همنشین و همرتبهی اولیائت قرار ندی!
این دختر، نمیتونه بفهمه که ما به خاطر چی راهش نمیدیم. هرچی هم که راه ندادن ما منطقی باشه، باز اون نمیفهمه! اون فقط میخواد بیاد تو! دل ِ سنگِ ما اجازه نداد که در رو روش باز نکنیم؛ پس چطور توقع داشته باشم تو، خدای مهربانتر از مادر، در مقابل التماسهای ما اجابت نکنی؟
تو به سیاهی ضمیر ما نگاه نکن! تو به آلودگی نیت ما نگاه نکن! تو به نور و بهاء و بهجت و پاکی خودت نظر بنداز. تو ما رو پاک کن؛ که اگرچه "إنّی کنتُ من الظّالمین"، اما در عوضش "سبحانک"! هرچقدر که من کثیفم، پاک و منزهی "تو"! "لاإله إلّا أنت"! تو شریکی نداری؛ همهکاره تویی، ریش و قیچی دست توه. تو بخوای عوض کنی، میکنی؛ برات فرقی هم نمیکنه من چه کثافتیام. بخوای منو نجات بدی، میدی، و دیگه مهم نیست که من به چه جرمی توی زندان ِ نفْس گیر کردم.
شیرینزبونی این کوچولو منو یاد گرفتاری یونس پیغمبر انداخت و احساس کردم مثل حضرت یونس زندانی شدهم. او در دل ماهی، من در دل دنیا! او در دل دریای آب، من در قعر اقیانوس تاریکِ دنیای بیخدایی!
"لا إله إلّا أنت! سبحانکَ إنّی کنتُ من الظّالمین"! من رو به درگاهت بارها راه دادی و خراب کردم، درست؛ اما من با امیدی که به کرم تو دارم چه کنم؟ خلاصه اینکه: با خوبی ِ تو، من چه کنم؟!
عصر جمعه
دهم رمضان المبارک
1434
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* این معنا توی فرازی از دعای ابوحمزه ثمالی اومده: "إِنَ لَنَا فِیکَ أَمَلًا طَوِیلًا کَثِیراً إِنَ لَنَا فِیکَ رَجَاءً عَظِیماً عَصَیْنَاکَ وَ نَحْنُ نَرْجُو أَنْ تَسْتُرَ عَلَیْنَا".
تیتر از حضرت حافظ رضوان اللـه علیه. منظور از "بلبلی چو من"، نوع انسانه، نه شخص من!
مضمون مشابه:
بال بگشا و صفیر از شجر طوبی زن
حیف باشد چو تو مرغی که اسیر قفسی.
به طور کلی من آدمی نیستم که بشینم مفاتیح دوره کنم. من دوست دارم یه عبادت رو باحال انجام بدم، نه اینکه بخوام پشت سر هم اعمال یک روز/ماه رو به جا بیارم. ختم قرآن ماه مبارک رمضان هم همین حکم رو داره برام. حقیقتش اینه که یک جزء قرآن در روز، برای یکی مث من خیلی زیاده. من توی خیلی از آیههای قرآن گیر میکنم. نمیتونم بی تأمّل از کنارش رد بشم؛ و اگر همینطور تند تند قرآن بخونم، به جای احساس لذت، عذابوجدان میگیرم!
برای همین، توی چند سال گذشته فقط یک ماه رمضان بوده که من بتونم وقت بذارم و ـ اون هم به زور! ـ ختم قرآن کنم.
اما امسال دیگه کار از این حرفها گذشته بود. مشغلهی کارهای متفرقه ـ اگرچه بیارتباط با مذهب نبود ـ به قدری وقتم رو پر کرد که فرصت نکردم توی این چند روز گذشته از ماه مبارک حتی یک بار هم قرآن باز کنم و بخونم.
دیروز ظهر با محمود رفته بودیم دنبال کانکس بگردیم برای کارگرهای سر زمینشون. با ماشین، دونه دونه پروژههای در حال اتمام رو سر میزدیم و میپرسیدیم که قصد فروش کانکسشون رو دارند یا نه. برای فرار از حرارت آفتاب آتیشی ِ قم، پیاده شدن و صحبت با مدیر پروژهها رو نوبتی کرده بودیم؛ فقط یکیمون میرفت و دیگری توی ماشین میموند.
یه بار که نوبت محمود بود بره صحبت کنه، احساس بطالت بهم دست داد. توی ماشینش رو گشتم و یه قرآن پیدا کردم. یادم افتاد که مدتهاست مصحف دست نگرفتهم. باز کردم، اومد که: قالَ کَذلِکَ أَتَتْکَ آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسَی(سوره طه/126)...
معناش واضحه! خلاصهش این که فرمودند: خاک بر سرت بیوفای غافل!