۱. راجع به فرار قوم بنی اسرائیل از دست فرعون و غرق شدن فرعونی‌ها در رود نیل، یه داستان جالبی هست که شنیدنش خالی از لطف نیست:**
           می‌گن وقتی همه‌ی‌ یاران فرعون غرق شدند، حضرت موسی نگاه می‌کنه می‌بینه یه نفر هست که زنده مونده! دقت که می‌کنه، می‌بینه این همون دلقک قصر فرعونه، که مثل حضرت موسی عبا و قبا و عِمامه می‌بسته و ادای حضرت موسی رو جلوی فرعون در می‌آورده! مثلا می‌گفته:"ای فرعون! به خدای واحد ایمان بیاور!"؛ بعد فرعون و اطرافیانش می‌زدن زیر خنده و خلاصه تفریحشون این بوده! حضرت موسی، تا این صحنه رو می‌بینه، ناراحت می‌شه و ـ به زبان حال البته!‌ـ عرض می‌کنه: خدایا مسخره‌شو در آوردیا! آخه این چه کاریه؟! این پدر ما رو در آورده بود! همه‌ش ادای منو در می‌آورد، چرا این غرق نشد؟ چرا عذابش نکردی؟ می‌گن خطاب اومد که: ای موسی! وقتی این مثل تو لباس می‌پوشید و ادای تو رو در می‌آورد، من خوشم میومد! چون خودش رو شبیه به تو می‌کرد، ما از عذابش صرف نظر کردیم!
           ۲. وقتی پیغمبر صلی اللـه علیه و آله می‌رفتن داخل مسجد الحرام و نماز می‌خوندن، فردی بود که به حضرت نگاه می‌کرد و بعد از رفتن ایشون، می‌خواست ادای رسول اللـه رو در بیاره. تا شروع کرد مثل ایشون راه رفتن و صحبت کردن، کمرش خشک شد و سه روز به همون حالت موند و از دنیا رفت!
           ۳. می‌دونی نتیجه‌ای که من از مقایسه‌ی این دو داستان می‌گیرم چیه؟ این که "کار خدا به آدمی‌زاد نرفته"! یعنی ما با "دو دوتا چارتا"ی خودمون، قبل از شنیدن این دو قصه، خیال می‌کنیم که اگه دین‌های الهی حق باشن، هرکس که ادای پیغمبری رو دربیاره، باید عذاب بشه. اما وقتی داستان اول رو می‌خونیم، می‌بینیم این‌طور نیست. بعد ممکنه خیال کنیم خب پس حالا هرکس این کار رو انجام بده،‌ تو عذابش تخفیف یا تاخیری هست؛ یا شاید هم اصلا بخشیده بشه. اما وقتی داستان دوم رو می‌خونیم، می‌بینیم که این‌طور نیست! یعنی اشتباهی که مردم، و حتی ـ در طول تاریخ‌ـ خیلی از علمای دین کرده‌ن اینه که توجه ندارن پرونده‌ی هرکس، فقط و فقط مختص به خودشه؛ هیچ‌کس با دیگری مقایسه نمی‌شه. خدا نسبت به شرایط هر بنده‌ای، براش حکم می‌کنه. 
           ۴. داستان حضرت موسی یه نکته‌ی ظریفی داره که تو حدیث رسول اللـه نهفته‌ست:"من تشبَّهَ بقوم فهو منهم"؛ یعنی: هرکس شبیه به عده‌ای بشه، از اون‌ها به حساب میاد. رو همین مقیاسه که می‌گن مثل آدم‌های خوب تیپ بزنید و لباس بپوشید،‌ نه مثِ بی‌سر و پاها!

۲/۷/۱۴۳۱

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* حدیث از رسول خدا صلی اللـه علیه و آله هست. از امیرالمؤمنین هم نقل شده؛ و جزو مشهورات به حساب میاد.
** اگرچه زیاد دنبال سند این داستان نگشتم، اما پیداش هم نکردم. اون چه که نسبت به صحتش منو مظنون کرد،‌ این بود که مرحوم آیت اللـه مدرس، سر کلاس "سیوطی" این رو نقل کرد. همین نقل ایشون خودش سندیه بالاخره!